Chào Luật sư, chú tôi có 1 mảnh đất đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cách đây 05 năm, hiện tại chú đang có ý định bán đất cho 1 người hàng xóm, vì quen biết nhau đã lâu, tin tưởng nhau nên 2 bên dự định chỉ làm giấy viết tay không công chứng, chứng thực. Cho tôi hỏi giấy viết tay này có hợp pháp không? Xin cảm ơn.

Trả lời:

Cảm ơn bạn đã tin tưởng gửi câu hỏi đến chúng tôi. IPL xin phúc đáp câu hỏi của bạn như sau:

Hiện nay, vì nhiều lý do mà thực trạng mua bán đất bằng giấy viết tay vẫn diễn ra khá nhiều. Luật không quy định rõ khái niệm mua bán đất bằng giấy viết tay, tuy nhiên có thể hiểu việc chủ sở hữu thỏa thuận các điều khoản mua bán với bên mua qua giấy viết tay. Việc mua bán đất bằng giấy viết tay thường không công chứng, chứng thực.

Căn cứ Điểm a Khoản 3 Điều 167 Luật đất đai năm 2013 quy định về hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất như sau:

“Hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất phải được công chứng hoặc chứng thực, trừ trường hợp kinh doanh bất động sản quy định tại điểm b khoản này”

Như vậy, nếu chú bạn ký chuyển nhượng đất bằng giấy tờ viết tay không có công chứng, chứng thực thì sẽ không đáp ứng được điều kiện về hình thức của hợp đồng, mà đã không đáp ứng được điều kiện hình thức thì hợp đồng đó vô hiệu.

Có một số ngoại lệ về mua bán đất bằng giấy viết tay có hiệu lực, cụ thể theo Khoản 1 Điều 82 Nghị định 43/2014/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung bởi Khoản 54 Điều 2 Nghị định 01/2017/NĐ-CP) được thực hiện thủ tục đăng ký đất đai, cấp Giấy chứng nhận quyền SDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (sổ đỏ) lần đầu mà không phải làm thủ tục chuyển quyền sử dụng đất:

“1. Các trường hợp đang sử dụng đất sau đây mà chưa được cấp Giấy chứng nhận và không thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này thì người đang sử dụng đất thực hiện thủ tục đăng ký đất đai, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất lần đầu theo quy định của Luật đất đai và quy định tại Nghị định này mà không phải làm thủ tục chuyển quyền sử dụng đất; cơ quan tiếp nhận hồ sơ không được yêu cầu người nhận chuyển quyền sử dụng đất nộp hợp đồng, văn bản chuyển quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật:

a) Sử dụng đất do nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất trước ngày 01 tháng 01 năm 2008;

b) Sử dụng đất do nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất từ ngày 01 tháng 01 năm 2008 đến trước ngày 01 tháng 7 năm 2014 mà có giấy tờ về quyền sử dụng đất quy định tại Điều 100 của Luật đất đai và Điều 18 của Nghị định này;

c) Sử dụng đất do nhận thừa kế quyền sử dụng đất trước ngày 01 tháng 7 năm 2014.”

Vì vậy, thời điểm trước ngày 01/7/2014, cơ quan tiếp nhận hồ sơ không được yêu cầu người nhận chuyển quyền sử dụng đất nộp hợp đồng, văn bản chuyển quyền sử dụng đất, do đó, việc mua bán đất bằng giấy tờ viết tay không làm ảnh hưởng đến giá trị của giao dịch này.

Trên đây là tư vấn của chúng tôi đối với trường hợp của bạn. Nếu còn điều gì thắc mắc, bạn vui lòng liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ.

Trân trọng./.

Bộ phận tư vấn pháp luật.